Feiten en wetenswaardigheden over de inteeltcoëfficiënt
geschreven door Drs. Bart van der Pol (Dierenarts)
Inteeltcoëfficiënt
De inteeltcoëfficiënt is een relatief nieuw begrip in de rashondenfokkerij. Inteelt is het paren van zeer nauw verwante dieren, zoals bij voorbeeld broer x zuster, moeder x zoon, oom x nicht.
Inteelt heeft altijd betrekking op voorouders die vader en moeder gemeenschappelijk hebben, dus op honden die aan beide zijden (vaderszijde en moederszijde) voorkomen in de stamboom. De mate van inteelt wordt uitgedrukt in de inteeltcoëfficiënt (IC); in de vakliteratuur wordt de inteeltcoëfficiënt vaak met de letter F aangeduid. Omdat de genen die van generatie op generatie worden doorgegeven steeds kopieën van kopieën van kopieën zijn, is het mogelijk dat, wanneer de twee ouders van een hond ergens in de stamboom dezelfde voorouder hebben, de pup van allebei de ouders een kopie van hetzelfde origineel meekrijgt. De Inteeltcoëfficiënt geeft aan hoe groot die kans is en is te berekenen via:
- waarbij
- nv= aantal generaties aan vaders kant
- nm= aantal generaties aan moeders kant
Fokbeleid
Binnen onze vereniging is er de laatste tijd nogal wat aandacht voor de IC in ons fokbeleid en het is goed te weten dat dit begrip bestaat en toegepast kan worden om te berekenen of de verwantschap tussen de fokdieren problemen zou kunnen opleveren of niet. Waarbij benadrukt moet worden dat het hanteren van een inteeltcoëfficiënt in de rashondenfokkerij één van de zaken is die meespelen in de keuze maar nooit een selectiecriterium op zich mag zijn.
De gemiddelde IC, berekend over 11 generaties, zoals dat bij de Drentsche Patrijshonden wordt gedaan, ligt rond de 19% of (of, zo u wilt 0.19) Wij streven ernaar het populatiegemiddelde van de IC niet verder te laten oplopen en mogelijk zelfs te verlagen. Het blijkt nog goed mogelijk combinaties te maken met een IC van 15% of minder. Het streven is om extreem hoge IC’s zoveel mogelijk te vermijden en, wat voor de toekomst essentieel is, alle beschikbare dekreuen ook daadwerkelijk te gebruiken. Dus niet alleen de kampioensreuen! De vereniging neemt zelf ook initiatieven om meer reuen beschikbaar te krijgen voor de fokkerij. Dit door speciale reuendagen te organiseren en het aanspreken en/of aanschrijven van eigenaren van geschikte reuen tijdens de fokdagen.
Onderzoek heeft aangetoond dat er een relatie bestaat tussen de mate van inteelt en nestgrootte (nesten worden kleiner) en tussen de mate van inteelt en levensduur (honden overlijden jonger). Vitaliteit en fertiliteit kunnen bij voortdurende inteelt of straffe lijnteelt afnemen.